6 februari 2018

Waarom iets nieuws leren niet altijd makkelijk is

Neo Rauch; Schepper (2002). Museum De Fundatie in Zwolle
(foto: Bram van en Oudenalder)

 

Afgelopen weken ben ik, tot mijn plezier, weer in mijn ‘oude’ stoel als onderzoeker terecht gekomen. En dat voelt goed. Vanaf het begin dat ik kon lopen, heb ik mijn ouders het hoofd gek gezeurd met de vraag: waarom? Uit wanhoop hebben ze toen het boek ‘Waarom is de lucht blauw’ gekocht wat ik heb verslonden. Gelukkig is ‘waarom’ nog steeds een van mijn drijfveren voor het uitoefenen van mijn vak.

Recent ben ik, als vervolg op de onderzoeken van twee studenten, bezig hun scripties te vertalen naar een publicatie. Dat is veel lezen en proberen te snappen wat nou de belangrijkste boodschap is van hun resultaten. Kortom: vertrouwd terrein.

Maar nu komt de vervolgstap: het (weer) zelf gaan schrijven van het artikel.
Het voelt alsof ik het weer helemaal opnieuw moet leren en ik heb dus veel behoefte aan voorbeelden. Dat is niet alleen mijn leerstijl (leren van anderen), maar ook de 1e fase van het leren van iets nieuws.
Cora Smit heeft daar een inspirerend artikel over geschreven: 5 fasen van leren.

 

Zij beschrijft de 5 fases als volgt:

  • Fase 1: Hier ben je gericht op jezelf: hoe overleef ik in deze nieuwe situatie
  • Fase 2: In deze fase ben gericht op je taak: hoe doe ik het goed 
  • Fase 3: Is gericht op de ander: de mensen in je (werk) omgeving zijn belangrijk 
  • Fase 4: Hier is impact van belang: en nou moet het anders 
  • Fase 5: Deze laatste fase is gericht op de essentie: hoe kan ik dit delen met anderen, de wereld  

 

De reactie van de ‘leerling’ is in elke fase min of meer voorspelbaar, evenals de vorm van steun waaraan dan behoefte is. Die voorspelbaarheid maakt het mogelijk om voor een gerichte begeleiding of coaching te zorgen. En zo kan een collega of manager doorgronden wat op dat moment nodig is.

De snelheid waarmee iemand de fasen doorloopt kan sterk verschillen en is afhankelijk van de complexiteit van de taak, de mogelijkheden van de persoon en de urgentie van de leersituatie.
Bij complexe vaardigheden, zoals het bespelen van een instrument, kan het doorlopen van de fases een heel leven in beslag nemen.

En niet iedereen doorloopt altijd alle fases bij alles wat hij leert.
Niet alleen bij het aanleren van een concrete nieuwe vaardigheid spelen deze fases een rol. Ook bij een veranderproces spelen ze een rol:

  • bij het leren omgaan met de nieuwe situatie
  • de veranderde werkzaamheden
  • nieuwe vaardigheden die geleerd moeten worden en
  • de nieuwe rol die ingezet moet worden.

 

Uit ervaring weet ik dat alle fases door elkaar heen lopen en dat ik voor verschillende zaken en taken in verschillende fases verkeer.
Het delen met de wereld is waar ik naar op weg ben. Voorlopig vertrouw ik echter als zeer gemotiveerde beginner op mijn leervermogen. Ik ben al die nieuwe informatie als een spons aan het opnemen en zoek naar houvast en zekerheid. Daardoor groei ik door naar de volgende fase: ’Hoe doe ik het goed’.
Want als beginner wil ik natuurlijk wel graag een goede indruk maken op mijn collega onderzoeker.

 

Wil jij weten in welke fase van het leren jij verkeerd? En hoe je die hebt beste kunt benutten en er meeste van kan leren?
Bel ons voor een oriënterend gesprek op 06 – 51 78 02 59 en leer meer over je eigen leerproces.